O enfoque educativo STEAM para a Educación Infantil: ¿tendencia ou pertinencia?
UNIVERSAL IDENTIFIER: http://hdl.handle.net/11093/4994
SUPERVISED BY: Raposo Rivas, Manuela

DOCUMENT TYPE: doctoralThesis
ABSTRACT
Hai tempo que asistimos ao cruce de camiños entre arte e ciencia, motivado polas novas tecnoloxías. A pesar das crenzas moi habituais de que estas disciplinas do coñecemento constitúen dous aspectos diferentes, cada vez máis a relación que se produce entre elas é máis estreita. O reflexo desta situación móstrase nos novos paradigmas educativos que pretenden o desenvolvemento de competencias científico- técnicas, sen esquecerse da creatividade e da innovación. Un exemplo deses novos patróns educativos que pretenden redefinir a ensinanza é STEAM: ciencia (S), tecnoloxía (T), enxeñería (E), arte (A) e matemáticas (M). Estas cinco disciplinas únense coa finalidade de dar respostas aos novos retos educativos do século XXI relacionados principalmete co fomento das vocacións cinetífico tecnolóxicas ddende a primeira infancia. A presente investigación enmárcase dentro da Comunidade Autónoma de Galicia, e ten como obxectivo principal analizar e avaliar a oportunidade do enfoque educativo STEAM na etapa de Educación Infantil (0 aos 6 anos). Presenta un modelo de investigación mixto, cun deseño exploratorio secuencial (Creswell e Creswell, 2018), pois os datos recollidos e analizado na primeira etapa do estudo empréganse para informar as etapas consecutivas. Este deseño atende a modalidade derivativa. Atendendendo esta proposta metodolóxica poden diferenciarse tres grandes etapas no desenvolvemento da mesma: etapa de aproximación, etapa de indagación (formada pola fases de análise de tendencia e análise de pertinencia), e por último etapa de reflexión (formada pola fase proposta de acción e a fase resultados, discusión e metainferencias). Preténdese así, resolver unha tese por compendio de artigos que recollan, por exemplo a:
- Análise de noticias sobre STEAM en xornais dixitais.
- Revisión bibliográfica ou sistemática sobre a temática.
- Anállise do curriculum de Educación Infantil para estudar a oportunidade de traballar o enfoque STEAM nesa etapa. Actualmente asistimos al cruce de caminos entre el arte y la ciencia, motivado principalmente por las nuevas tecnologías. A pesar de la creencia habitual de que estas disciplinas del conocimiento constituyen dos aspectos diferentes, la relación que se da entre ellas es cada vez más estricta. Como reflejo de esta situación, surgen nuevos paradigmas educativos que buscan el desarrollo de competencias científico-técnicas, que se fundamentan en creatividad y la innovación. Un ejemplo de estos nuevos enfoques educativos que busca redefinir la enseñanza es STEAM: ciencia (S), tecnología (T), ingeniería (E), arte (A) y matemáticas (M). Estas cinco disciplinas se unen con el propósito de dar respuesta a los nuevos retos educativos del siglo XXI relacionados principalmente con el fomento de las vocaciones científico-tecnológicas desde la primera infancia. La presente investigación, enmarcada en la Comunidad Autónoma de Galicia, tiene como objetivo principal analizar y evaluar la oportunidad del enfoque educativo STEAM en la etapa de Educación Infantil (0 años 6 años). Presenta un modelo de investigación mixto, con un diseño exploratorio secuencial (Creswell y Creswell, 2018), en el que los datos recolectados y analizados en la primera etapa del estudio se utilizan para informar las etapas consecutivas. Este diseño atiende a una modalidad derivada. Teniendo en cuenta la propuesta metodológica, se pueden distinguir tres grandes etapas en su desarrollo: fase de aproximación, fase de indagación (formada por las fases de análisis de tendencias y análisis de erinencia) y la última fase de reflexión (formada por la fase de la fase de resultados y propuesta de acción y). Se pretende así, resolver una tesis por compendio de artículos que recojan, por ejemplo:
- Análisis de noticias sobre STEAM en periódicos digitales.
- Revisión bibliográfica o sistemática sobre un tema.
- Análisis del currículo de Educación Infantil para estudiar la oportunidad de trabajar el enfoque STEAM en esa etapa. We are currently witnessing the crossroads between art and science, mainly motivated by new technologies. Despite the usual belief that these disciplines of knowledge constitute two different aspects, the relationship between them is increasingly strict. As a reflection of this situation, new educational paradigms arise that seek the development of scientific-technical skills, which are based on creativity and innovation. An example of these new educational approaches that seek to redefine teaching is STEAM: science (S), technology (T), engineering (E), art (A) and mathematics (M). These five disciplines come together with the purpose of responding to the new educational challenges of the 21st century related mainly to the promotion of scientific-technological vocations from early childhood. The main objective of this research, framed in the Autonomous Community of Galicia, is to analyze and evaluate the opportunity of the STEAM educational approach in the Early Childhood Education stage (0 years to 6 years). It presents a mixed research model, with a sequential exploratory design (Creswell & Creswell, 2018), in which the data collected and analyzed in the first stage of the study is used to inform the subsequent stages. This design attends to a derived modality. Taking into account the methodological proposal, three main stages can be distinguished in its development: approximation phase, investigation phase (formed by the trend analysis and erinence analysis phases) and the last reflection phase (formed by the analysis phase). the phase of results and proposal of action and). In this way, it is intended to solve a thesis by compendium of articles that collect, for example:
- Analysis of STEAM news in digital newspapers.
- Bibliographical or systematic review on a subject.
- Analysis of the Early Childhood Education curriculum to study the opportunity to work on the STEAM approach at that stage.